Mappa Burl
De schaal die ik recent heb afgedraaid en afgewerkt is van een zogenaamde Mappa Burl, oftewel een vergroeiing van een zwarte populier. Je kent bij bomen wel die verdikkingen. Die worden in het Engels “burls” genoemd. Mappa burl wordt als fineer gebruikt in luxe Engelse auto’s. Misschien dat je het hiervan kent (misschien van een plaatje of zo).
Jaren geleden heb ik een stuk Mappa burl gekocht. Bij de verhuizing had de verhuizer hem bijna achtergelaten, hij dacht dat het “afval” was. Gelukkig is hij naar het Drentse meeverhuisd en heb ik hem vorig jaar zomer kunnen voordraaien. Ik had toen net mijn grotere draaibank en had al jaren uitgekeken om met dit hout aan de slag te gaan. En toen kon dit eindelijk.
Voordraaien
Het stuk hout dat ik had gekocht was relatief groot en ik moest daaruit een stuk zagen die op de draaibank paste en ook voldoende hoogte had. Zoals je hier links ziet, is het hout grillig gevormd. De meeste bast aan de buitenkant is er al af. Dan kan de beitel er ook niet in vastlopen tijdens het draaien. Door de grillige structuur is het een puzzeltje om een mooie vorm voor de schaal te vinden.
Stof en steeds weer slijpen
Om het hout het meest tot zijn recht te laten komen ben ik tot de vorm hiernaast gekomen. Hier is het nog dik gelaten, om het verder te kunnen laten drogen en eventuele spanning er uit te kunnen laten komen.
Het draaien was een moeizaam proces. De beitel was relatief snel snel bot en er kwam veel meer stof vrij dan gebruikelijk. Op dat moment beschikte ik nog niet over mijn grote stofafzuiginstallatie en was mijn werkplaats vol stof. Vaker dan gebruikelijk moest ik mijn beitel slijpen.
Een beitel legt kilometers af tussen de slijpbeurten
Het is misschien aardig om er eens bij stil te staan hoeveel kilometer een beitel aflegt tijdens het draaien. Stel je hebt een bescheiden schaal met een gemiddelde diameter van 25cm. Zo’n schaal heeft een omtrek van 78,5cm. Als je deze schaal met 900 omwentelingen per minuut draait legt de beitel 707m af over het hout. Dan is het nog niet zo raar dat je na zo’n 10 minuten de beitel weer slijpt. Bij de Mappa burl was dit veel vaker.
Een jaar later: Afdraaien
Een jaar na het voordraaien ben ik begonnen met het afdraaien en het afwerken. Hier zie je de uiteindelijke vorm ontstaan. De voet zit nog in de chuck. Die moet er in de volgende stap er vanaf gehaald worden.
De voet afdraaien
Het afdraaien van de voet. De schaal wordt omgedraaid in de draaibank geplaatst op zogenaamde jumbo jaws. Vervolgens kun je de voet er eenvoudig afdraaien.
In de provisorische “spuitcabine”
De schaal vraagt een afwerking die glanzend is. Alleen dan komt de wilde structuur met alle ingegroeide takjes/bastjes en warrige vezels maximaal tot zijn recht. Hiervoor gebruikte ik een product dat ik niet eerder hebt gebruikt: Borma Hardtop Polish in spuitbus. Ik wilde een soort van politoer-achtige uitstraling creëren.
Om te kunnen spuiten heb ik in een grote doos een kleine elektrische draaischijf geplaatst die eigenlijk bedoeld is voor klein keramisch werk.
Het resultaat
Het uiteindelijke resultaat laat zien dat sommige van de vergroeiingen uiteindelijk gaten vormen waar je echt doorheen kunt kijken. Een schaal dus vol met gaten. Ook zie je dankzij de glanzende afwerking de wervelingen van de vezels waardoor delen steeds weer anders oplichten.
Vooruitblik
In 1 van de komende berichten zal ik beschrijven wat ik in onderstaande foto aan het doen ben. Al een idee?
Geef een reactie